رقابت ایرانی در سطح جهانی : الگوی ایرانی در برابر فیس بوک

آیا می توانیم با خارجی ها رقابت کنیم؟ در بخش دولتی یا بخش خصوصی یا غیر دولتی، راههای رقابت و نوآوری و موفقیت کدامند؟

کسب و کارهای اینترنتی در جهان به دلیل پیوستگی بازار جهانی به سوی قله های تمرکز ثروت و دانش حرکت می کنند و نظم جهانی و بازارهای پول و سرمایه و فناوری از این روند حمایت موثری می کنند. در ایران شرایط به گونه دیگری است و بخش خصوصی نیرومندی را نداریم هر چند که نطقه ظهور بانک های خصوصی بسته شده است و با رشد آنها، صنایع و حوزه های پایین دستی نیز از حمایت بیشتری برخوردار خواهند شد

اما در اینجا موضووع مشخص تری را دنبال می کنیم. نه وضعیت بخش دولتی و خصوصی و غیردولتی در ایران و جهان بلکه تنها به موضوع رقابت جهانی در بخش کوچکی از کسب و کارهای کوچک اینترنتی توجه می می کنیم و به این پرسش پاسخ می دهیم که آیا فرصتی برای رقابت با فیس بوک برای کسب و کارهای اینترنتی ما وجود دارد یا خیر؟

از ملاحظات دولتی و سیاسی و تحریمی و امثال آن که خارج از دسترسی ما هستند می گذریم و به عوامل نزدیک به خود یعنی لایه های سرمایه گذاری، فناوری های نوین و نوآوری و درنهایت مدیریت می پردازیم:

 

سرمایه گذاری:

بدون سرمایه گذاری های سنگین امکان حضور در عرصه های جهانی فناوری وجود ندارد. نوآوران و مخترعان جهان راه حل استفاده از منابع سرمایه گذاران را بر می گزینند و در مسیر رشد، مالکیت مادی خود را معمولا تا حد زیادی از دست می دهند، هر چند مالکیت معنوی خویش را در مواردی حفظ می کنند.

در واقع آنچه محقق می شود محصول تلاش جمعی است که با سرمایه و کار و اندیشه و مدیریت خود خلاقیت های اولیه را به روندی از خلاقیت ها و نوآوری ها بدل می سازند و با مدل کسب و کار مناسب، آن را پایدار می سازند

در ایران یافتن سرمایه گذاری های چند ده میلیون دلاری برای سایت های اینترنتی بسیار بسیار محدود و دور از ذهن است و با نگاهی به قد و قواره کسب و کارهای رقیب مثلا فیس بوک که دهها برابر چنین سرمایه گذاری است، متوجه فاصله ها می شویم. یعنی آنچه در اینجا خواب و خیال رقابت محسوب می شود، تنها فرصتی کوچک برای رقابت فراهم می آورد. در واقع فقدان سنت سرمایه گذاری معقول و مقبول در بخش کسب و کارهای اینترنتی مهمترین دشواری رقابت جدی با فیس بوک است

 

قناوری های نوین و نوآوری:

ولع ایرانیان به کسب دانش مثال زدنی است. تلاش عظیم دانشجویان ایرانی برای آموختن در تمام جهان به رسمیت شناخته شده است و در حوزه فناوری های نوین نیز دست ایرانیان حداقل تا پیش از شکل گیری کسب و کارهای موفق ایرانی، باز بوده است

شاید بزرگترین مزیت نسبی ایرانیان، دسترسی به دانش و فناوری های نوین و توانایی توسعه و تکمیل آنها می باشد

عدم استفاده از این استعدادهای نهفته ایرانی در کسب و کارهای ایرانی، بیش از هر چیز به فقدان مدیریت و سرمایه مربوط بوده است یا لااقل تصور اولیه ما چنین است

البته نباید ضعف مفرط فرهنگ کار موفق را نیز از نظر دور داشت. فرهنگ فعالیت جمعی، احترام به سرمایه و کار، تعریف درست از ایده و نوآوری و خلاقیت برای شکل گیری روند سالم و موفق نوآوری و کار اهمیت زیادی دارد

 

مدیریت:

مدیریت حلقه مفقوده اصلی در زنجیره موفقیت های ما است. با مدیریت خوب، سرمایه گذاران اطمینان پیدا می کنند و از توانایی نوآوران و مخترعان استفاده می شود و نیروی خلاق و فعال متخصصان ایرانی به ظهور می رسد

 

حال ببینیم چالش های پیش روی ما کدامند؟ گذشته از مشکلاتی که در مقدمه و سه حوزه اصلی بحث گفته شد، ملاحظات متنوع دیگری در حوزه اصلی رقابت مطرح است. مانند رشد سطح بالای فیس بوک به گونه ای که حتی گوگل پلاس هم نتوانسته فاصله خود را به نحو قابل قبولی با آن کم کند. ریز کردن این چالش ها و بررسی فرصت ها راهبرد اصلی موفقیت پس از آمده شدن مقدمات است

ضعف های فیس بوک راه اصلی ورود به بازار رقابت است. این ضعف ها مستمرا در حال رفع هستند و هر روز که میگذرد فرصت های رقابت کمتر می شود ولی همچنان ضعف های زیادی در ساختار فیس بوک وجود دارد که به خوبی رفع نشده اند و بخشی نیز به دلیل تغییرات فضای جامعه جهانی، به صورت الزامات موخر وارد معادله شده اند که شاید به خوبی از سوی طراحان اینده فیس بوک دیده نشده باشند

سیستم ایمیل مستقل و محبوب که از طریق نزدیک شدن به یکی از سرویس های برتر ممکن است و راه اندازی مستقل آن محل تامل است

سیستم مکمل تجاری که نیازهای کاربران را رفع کند و نیز افزایش مشارکت اقتصادی کاربران با استفاده از هویت معتبر آنان

فعال نبودن کاربران در اداره امور سایت و پوشش فعالیت های اجتماعی و غیردولتی

فقدان رویکرد تامین خدمات و سرویس های ملی و قومی و فرقه ای

ضعف محتوای علمی

ضعف سرویس ها تخصصی برای حرفه ای ها و حرفه ها